ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΠΑΛΑΙΩΝ ΛΑΤΟΜΕΙΩΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ: Θ.ΜΙΛΗΣΗΣ

           Η πόλη εδώ και έναν αιώνα δεν συνυπάρχει αρμονικά με τις βιομηχανίες, που ρυπαίνουν βίαια το περιβάλλον της.

           Αυτή η συνθήκη διαμορφώθηκε σε βάρος της φυσιογνωμίας της πόλης και της ιστορικής της σημασίας ανά τους αιώνες.

           Ο αρχαιολογικός χώρος-λόφος ήταν ο πόλος που γύρω του αναπτύχθηκε η πόλη, αλλά και αυτός που σε ιδεολογικό επίπεδο συνέβαλε-συμβάλλει αποφασιστικά στην σύνθεση του ιδεολογήματος (ελληνισμού), που συνέχει την νέα μας κρατική οντότητα.

           Η παρουσία της τσιμεντοβιομηχανίας «Τιτάν» από τις αρχές του 20^ου αιώνα (1902) μέχρι σήμερα συνδέεται, εκτός όλων των άλλων, με την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στην πόλη μας.

           Η σημερινή εμφάνιση της εταιρείας «Τιτάν» ως χρηματοδότη (κατόπιν όχλησης) της πρότασης – μελέτης τοπιακής ανάπλασης, δεν αφορά την ανάπλαση των παλαιών λατομείων, αλλά του ότι απόμεινε από το δυτικό μέρος του αρχαιολογικού χώρου, που φυσικά «φαγώθηκε» από την τσιμεντοβιομηχανία για να παραχθεί ύλη – προϊόν και η εμπορία του. Φυσικά και δεν είναι χρηματοδότης του έργου που, υποκριτικά, προτείνει.           Δεν έχω στοιχεία, αλλά μπορεί να αποδειχθεί στο μέλλον, ότι με δικά μας χρήματα, μέσω κάποιου προγράμματος «ανάπλασης» και στα πλαίσια κάποιας «βιώσιμης ανάπτυξης», να γίνεται το κουμάντο αυτό.

         Πολλές γενιές συμπολιτών μας στο πέρασμα του χρόνου πάλεψαν ενάντια στο «Τιτάν», σε μάχη με τις εξώφθαλμες ρυπογόνες συνθήκες, που επιβλήθηκαν στην πόλη. Εδώ πρέπει να μνημονεύσουμε και την επιστολή των 6 προσωπικοτήτων των γραμμάτων και των τεχνών, στην δεκαετία του ΄60, που καλούσαν τον υπουργό να μην  ενδώσει στην αποβολή της Ελευσίνας από τον επίσημο τουριστικό σχεδιασμό, χάριν του αίσχους του Τιτάνα.

         Η τσιμεντοβιομηχανία «Τιτάν» επέβαλε το δικό της καθεστώς, «τρώγοντας» αδιάντροπα αρχαιολογική ύλη. Με συμπαραστάτες πολλούς Εφιάλτες, που προβάλλονται μέχρι τις μέρες μας και με την πάγια τακτική να βρεθούν πολλοί «εύκολοι» εταίροι, που εργολαβικά σχεδόν αναλαμβάνουν να υποστηρίξουν τα συμφέροντά της εναντίον της πόλης.

        Η τσιμεντοβιομηχανία «Τιτάν» πάντα ήθελε να εμφανίζει τον εαυτό της προστάτη   των αρχαιοτήτων, αλλά η αλήθεια  είναι ακριβώς το αντίθετο.

        Το κλειδί για να κατανοήσουμε την σημερινή πρόταση είναι, ότι ο χώρος δεν είναι πολεοδομημένος, δηλαδή εκκρεμούν χρήσεις γής  του συνόλου αυτής της διαφορετικής και ιδιαίτερης ενότητας της πόλης, που εκτείνεται δυτικά και περιμετρικά του αρχαιολογικού λόφου, παραθαλάσσια μέχρι και το λιμάνι της Βλύχας, στα σύνορα με την ΠΥΡΚΑΛ, την παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου, την Ηρώων Πολυτεχνείου και μέχρι την δυτική είσοδο του αρχαιολογικού χώρου ή δυτική είσοδο εργοστασίου «Τιτάν». Αυτό αναφέρεται, αλλά ως «υπονόηση» στην τελευταία σελίδα της μελέτης.

         Το κύριο μοντέλο της αρνητικής ανάπτυξης που επικράτησε στην πόλη, με κύριο εκφραστή την επιχείρηση «Τιτάν» είναι:

 

Δίνω δουλειά και παίρνω:       1. Αέρα (σπέρνω ρύπανση)

                                                 2. Θάλασσα (στερώ ψάρεμα, κολύμπι, αναψυχή)

                                                 3. Γη (ανεπανόρθωτος τραυματισμός του τοπίου και του

                                                            αρχαιολογικού χώρου).

Δηλαδή, δίνω δουλειά και  παίρνω ζωή. Ε, δεν είναι και λίγο!

 

         Αυτό το μοντέλο έχει προ καιρού χρεωκοπήσει και ο οικολογικός και ιστορικός σεβασμός που διακρίνει τις σύγχρονες κοινωνίες αποτελεί πια διεθνή πρακτική. Πρέπει και στην πόλη μας να κυριαρχήσει, αφού η πόλη είναι που έχει δώσει τόσα πολλά.

         Η χρονική στιγμή, που εμείς συζητάμε αυτά, είναι ιδιαίτερα φορτισμένη «μνημονιακά», με γενική ανεργία 30%, συσίτια, επιδρομές φόρων, νεναική ανεργία στο 60%, μετανάστευση, αυτοκτονίες, αδιέξοδα. Η εταιρεία «Τιτάν» προσαρμόστηκε γρήγορα στις νέες συνθήκες με απολύσεις, βαπτισμένες «οικοθελείς αποχωρήσεις», με εργαζόμενους περίπου 40, εκεί που άλλοτε δούλευαν εκατοντάδες.

        Δεν είναι λοιπόν η εταιρεία «Τιτάν» αξιόπιστος εταίρος της πόλης γιατί εδώ και 110 χρόνια ασελγεί συνειδητά πάνω στο σώμα της πόλης και το έγκλημα είναι διαρκές .... (ίσως καθοσιώσεως). Βέβαια, τώρα αναφερόμαστε στον διεθνή όμιλο εταιρειών «Τιτάν» με εργοστάσια στην Αμερική, Αίγυπτο, Ισραήλ, Τουρκία, Αλβανία και δεν ξέρω πού άλλού. Η λογική να μας αντιμετωπίζουν ως ιθαγενείς, ίσως, να προέρχεται από εκεί, τώρα όμως μας φέρνουν προς εντυπωσιασμό καθρεφτάκια – μελέτες.

      Είναι καιρός να σταματήσει. Τουλάχιστον για να μην γράψει κάποιος νεώτερος ποιητής

«...εκεί που χωριάτες παζαρεύουν μελέτες ανάπλασης...».

      

 

        Αυτό που πρέπει τώρα να κάμει η εταιρεία «Τιτάν» είναι «ευγενικά» να φύγει από την πόλη, μαζί με τα κτήρια, τις εγκαταστάσεις της, που πάντα φροντίζει πονηρά να γκρεμίζει για να χάνονται τα ιστορικά ίχνη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. 

 

        Ο χώρος που η «Τιτάν»  διαμόρφωσε και τώρα προτείνει τάχα να αναπλαστεί, μάλλον με «ου-τοπία» μοιάζει παρά με γή που φιλοξενεί άνθρωπο. Μια επίσκεψη θα πείσει.

         Ως προς τον ορθολογισμό των ιδεών προτάσεων που διατυπώνω, παρακαλώ να δούμε με μια αντιστροφή άλλους ιστορικούς χώρους, π.χ. Δελφοί με «Τιτάν», Ολυμπία με «Τιτάν», Μυκήνες με «Τιτάν», Κνωσσό με «Τιτάν»... άντε και Ακρόπολη με .... Τα συμπεράσματα δικά σας.

         Συνειδητοποιείται νομίζω εύκολα το πιο στρεβλό καθεστώς που έχει επιβληθεί ίσως και με την δική μας αδρανή στάση. Πραγματικά υπάρχει έλλειμα. Για φανταστείτε την πόλη χωρίς «Τιτάν», «να δείτε», τι πόλη είμαστε;

 

          Κλείνω με αυτό που  είδε τόσο εύστοχα ο εικαστικός καλλιτέχνης Γιάννης Κουνέλης -  τον χώρο μας  «...ως  χώρο της αιωρούμενης κοτρώνας (λίθου)» στην εικαστική παρέμβαση – σκηνικό του Ασχύλειου νικητή και ηττημένου της Τροίας Αγαμέμνονα (παράσταση θεάτρου «Άτις» Αισχύλεια 2011). Ο Δήμος μας φρόντισε τόσο γρήγορα να απαλλαγεί από την ευθύνη της διαχείρισης αυτής της εικαστικής παρέμβασης, που την πέταξε ως ανάθεμα δίπλα από το «Τιτάν»...

 

«... Και ο 21^ος αιώνας ανήκει στο διώξιμο των περιττών...»